Amsterdam vs. Blok: 5200 sociale huurwoningen gered van liberalisatie

Woningen in Amsterdam

De woningmarkt in Amsterdam is ‘oververhit’ te noemen. Het is lastig om er een woning te bemachtigen en de prijzen, zowel van koop- als huurwoningen, zijn er hoog. Hoe is het precies gesteld met de verschillende woningtypen in onze hoofdstad? Amsterdam telt in totaal ruim 417.500 woningen. Hiervan maken koopwoningen 30,6 procent uit en huurwoningen in de vrije sector 12,1 procent. Verreweg het grootste gedeelte van de woningen in Amsterdam bestaat uit sociale huurwoningen: 57,3 procent. De komende jaren worden er 6000 kleine appartementen/huurwoningen bijgebouwd.

Blokhokken

Blok heeft vorig jaar regels opgesteld voor Amsterdam en Utrecht, waarmee hij de bouw van starterswoningen en appartementen in die steden een boost wil geven. Volgens Blok is het in Amsterdam en Utrecht niet aantrekkelijk voor beleggers om kleine huurappartementen te bouwen, omdat ze met de lage huur niet genoeg winst maken. Met zijn regels koppelt hij de huur van kleine woningen (<40m2) die nieuw gebouwd worden los van het puntensysteem, zodat verhuurders meer huur mogen vragen. De huur mag dan boven de sociale huurgrens van €710 per maand uitkomen, waarmee deze woningen in de vrije sector komen. Door deze regels, die per 2018 ingaan, mag er dus naar verhouding relatief veel huur gevraagd worden voor een kleine oppervlakte. In Amsterdam noemen ze deze woningen ‘Blokhokken’.

Creatief dwarsbomen

De gemeente Amsterdam was vanaf de bekendmaking al tegen Bloks maatregelen. Afgelopen vrijdag maakte de gemeente een plan bekend om de gevolgen van de regels van Blok tegen te houden. De Amsterdamse wethouder van Wonen, Lourens Ivens van de SP, heeft het initiatief genomen voor dit plan. “Blok wil ons een cadeautje geven dat niet op onze verlanglijst staat. Dat slaan wij bij deze af”, zei hij tegen Het Parool. Ivens heeft samen met een team van juristen een creatieve oplossing bedacht om Blokhokken te kunnen vermijden. Van de 6000 nieuwe woningen die de komende jaren op Amsterdamse gemeentegrond gebouwd gaan worden, gaan er 5200 onder een erfpachtcontract vallen. In zo’n erfpachtcontract laat de gemeente vastleggen dat de huur van de woningen die erop komen niet boven de €710 per maar uit mag komen. Hiermee blijven deze woningen binnen de sociale huursector. De Woonbond steunt het plan, omdat die niet wil dat Amsterdamse huurders de dupe worden van belachelijk hoge huren voor kleine appartementjes. Of Utrecht de maatregelen van Blok ook op zo’n manier wil gaan dwarsbomen is niet bekend.